1980’li yıllarda hayatımıza giren internetin kullanılmaya başlandığı 90’lı yıllar başından günümüze kadar hızlı teknolojik bir ilerleme kaydettik… İkinci Dünya savaşı yıllarında ilk bilgisayar bilimcisi Alan Turing sayesinde günümüzde bu sistemden yararlanarak oluşturulan bilgisayarlar artık internet web1.0 ile level atladı ve devrim gerçekleşti diyebiliriz. Enigma’nın kriptanalizcisi olan Alan Turing 1949’da Manchester Üniversitesi’ndeki ilk gerçek bilgisayar için Manchester Mark 1 yazılımı üzerinde çalışmalar yaptı. Soyut sayılacak birçok iş ve fikir çalışması yapan Turing o dönemde yapay zekânın ilk adımını atmış oldu. Şu an Turing testi olarak bilinen bir makine için zekâ standardını saptayan bir deney çalışması yaptı.

Web 1.0 ile hayatımıza internet girdi. Hal bu olunca geri dönüyoruz internete, 1999’da web 2.0 güncellemesi gündeme geldi. Tabi kaynaklar sınırlı herhangi bir içerik üreticisi gazetelerde köşe yazısı yazmıyordu. Web 2.0 Bilgiye ulaşmak için arama motorları olan tek bir site içinden her yere her içeriğe ulaşma imkânı tanıdı. Kullanıcılar forum sitelerine içerik yükledi ve tüm üretilen yazılan içeriklere herkes ulaşabildiği kolay bir bilgi ulaşım süreci getirdi. Bunlarla birlikte tabi ki bu durumda hala tek bir sunucu üzerinden internet aktarımı gerçekleşiyor. Bu kısım değişmedi. Web 3.0 ‘ın asıl amacı peer to peer yani bir aracı olmadan bilgisayardan bilgisayara internete direkt bağlanmak. Merkeziyetiz internet dememiz daha doğru olacaktır.

Peer to peer kavramı 2008’de ortaya çıkan Bitcoin ve blockchain’le hayatımıza giriş yaptı. Kripto varlıkların finans sektöründeki devriminde yarattığı etkiyle birlikte geleneksel para birimlerini dijitalleştirme üzerinden aracı olmadan aktarımı sağlayan bu sistemde Bitcoin başka bir devrimi yaratmış oldu. Web 3.0’a nasıl geçeceğimizi düşünürken Sathoshi’nin çıkardığı whitepaper günümüzde bir çok finansal devrimle birlikte teknolojik yeniliği hayatımıza sokmaya devam ediyor diyebiliriz. Bilgi aktarımı da web 3.0 ile birlikte peer to peer aracı olmadan sağlanması amacı taşımaktadır. Aslında ürettiğiniz her dijital içeriğin maddi bir karşılığı var. Veri depolama.. Davranış biçimlerimizi hayatlarımızı etkileyen bu internet platformlarından gelen verilerin ve bunları sistematik bir şekilde analizlerin sonucu içeriklerin karşılığı paraya dönüşüyor…Web 2.0’da bu durum dolaylı yoldan appler üzerinden gerçekleşirken, içeriğinizi yayınlayan paylaşan bir sürü aracı bu durumdan faydalanır. Artık bu durum merkeziyetiz internetin hayatımıza girmesiyle değişecek… web 2.0 içinde geçen app’ler web 3.0’da Dapp olarak geçecek. Yani Decentralized App (merkeziyetsiz uygulama). Açıklarsak eğer herhangi bir uygulama indirdikten sonra onun üzerinden içerik ve paylaşımlarınızı yüklerken web 2.0 ‘da maddi karşılığı adaletli işlenmese de Web. 3.0’da bu durum wallet sistemiyle değişiyor. Kişi kendi paylaşmak istediği içeriği kendine ait cüzdanlar sayesinde yüklediğinde kitlesine direkt olarak ulaştırmış ve paylaşmış oluyor. Telif hakları konusunda hayatımıza bu noktada kolaylık sağlayan NFT kavramı bilginin ve işin değerini değiştirilemez ve kopyalanamaz kılıyor… Web 3.0’a geçeceğimiz günü beklerken bu süreçte Metaverse ile bağlantısı geçiş sürecini hızlandırabilir…